LIFO là gì? Ưu nhược điểm và cách ứng dụng hiệu quả

LIFO là gì và tại sao nó lại đóng vai trò quan trọng trong quản lý hàng tồn kho? Trong bài viết này chúng tôi sẽ giải thích chi tiết các vấn đề liên quan, từ khái niệm LIFO là gì đến ưu nhược điểm để giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp quản lý hàng tồn kho quan trọng này.

1. LIFO là gì?

Đầu tiên hãy cùng tìm hiểu khái niệm LIFO là gì?

LIFO, viết tắt của Last in First out – Nhập sau xuất trước, là một phương pháp quản lý hàng tồn kho và tính giá vốn bán hàng. Trong đó, hàng hóa được nhập vào kho sau cùng sẽ được xuất ra trước tiên.

Nghĩa là các mặt hàng mới nhất sẽ được ưu tiên bán hoặc sử dụng trước, trong khi các mặt hàng cũ hơn sẽ nằm lại trong khi cho đến khi không còn hàng mới.

>>>Xem thêm: 

FEFO là gì? Tìm hiểu & áp dụng để tối ưu quản lý kho hàng

FIFO là gì? Khi nào nên áp dụng phương pháp FIFO?

2. Nguyên tắc hoạt động của phương pháp LIFO là gì?

2.1 Nguyên tắc hoạt động

Như khái niệm LIFO là gì đã giải thích ở trên, có thể hiểu được phương pháp LIFO vận hành dựa trên nguyên tắc đơn giản: Các mặt hàng mới nhất được thêm vào kho sẽ là những mặt hàng đầu tiên được xuất kho để bán hoặc sử dụng.

Cụ thể:

1. Nhập hàng: Khi hàng hóa mới về kho, chúng được xếp lên trên hoặc đặt ở vị trí dễ tiếp cận nhất, trong khi hàng cũ đã có sẵn sẽ bị đẩy lùi về phía sau hoặc xuống dưới.
2. Xuất hàng: Khi có yêu cầu xuất hàng, những mặt hàng ở trên cùng hoặc vị trí dễ lấy nhất (tức hàng mới nhập) sẽ được ưu tiên lấy ra trước. Hàng cũ hơn chỉ được xuất khi toàn bộ hàng mới đã hết.
3. Tính giá vốn: Giá vốn bán hàng trong LIFO là gì được tính dựa trên giá của những mặt hàng mới nhất được xuất kho. Điều này có nghĩa là giá vốn hàng bán sẽ phản ánh giá thị trường hiện tại, đặc biệt quan trọng trong thời kỳ lạm phát.

2.2 Ví dụ cách tính LIFO – Last in First out

Để giúp bạn hiểu rõ hơn LIFO là gì, hãy cùng theo dõi ví dụ dưới đây.

Giả sử bạn có một cửa hàng bán gạo. Bạn nhập 3 đợt gạo với số lượng và giá như sau:

• Đợt 1: 50 kg, giá 10.000đ/kg
• Đợt 2: 30 kg, giá 12.000đ/kg
• Đợt 3: 20 kg, giá 15.000đ/kg

Bây giờ, một khách hàng đến mua 40 kg gạo. Theo phương pháp LIFO – Last in First out, chúng ta sẽ lấy gạo từ đợt nhập cuối cùng trước:

1. Lấy từ đợt 3: 20 kg (toàn bộ đợt 3) với giá 15.000đ/kg.  
2. Lấy từ đợt 2: 20 kg (vẫn cần thêm 20 kg nữa) với giá 12.000đ/kg.  

Tổng giá vốn hàng bán: 20*15.000 + 20*12.000 = 540.000đ

Kết luận:

• Khách hàng mua 40kg gạo với tổng giá vốn là 540.000đ
• Trong kho còn lại 10 kg gạo từ đợt 2 (giá 12.000đ/kg) và 50 kg gạo từ đợt 1 (giá 10.000đ/kg)

Tóm lại: LIFO hoạt động theo nguyên tắc ưu tiên xuất hàng mới trước, hàng cũ sau, và tính giá vốn dựa trên giá hàng mới nhất. 

Nguyên tắc này có thể ảnh hưởng đến giá trị hàng tồn kho, lợi nhuận, và thuế của doanh nghiệp, đặc biệt trong môi trường giá cả biến động.

3. Ưu điểm và hạn chế của LIFO là gì?

Sau khi hiểu được khái niệm và nguyên tắc hoạt động của LIFO là gì, chúng ta hãy đến với phần tiếp theo, đó là ưu nhược điểm của phương pháp này.

3.1 Ưu điểm của LIFO là gì?

Trong bối cảnh kinh tế biến động, đặc biệt khi giá cả hàng hóa có xu hướng tăng, phương pháp Last in First out thể hiện vai trò quan trọng trong quản lý hàng tồn kho và báo cáo tài chính của doanh nghiệp. 

Cụ thể ưu điểm của phương pháp LIFO là gì?

1. Phản ánh chi phí hiện tại: LIFO giúp đảm bảo rằng giá vốn hàng bán phản ánh chi phí mua hàng gần đây nhất, từ đó cung cấp bức tranh chính xác hơn về lợi nhuận.

2. Giảm thiểu thuế thu nhập: Trong môi trường lạm phát, LIFO dẫn đến giá vốn hàng bán cao hơn, từ đó làm giảm lợi nhuận kế toán và nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp. Đây có thể là một lợi thế đáng kể về mặt tài chính.

3. Quản lý hàng hóa dễ hỏng: Đối với một số ngành hàng, đặc biệt là những ngành có sản phẩm dễ hư hỏng hoặc lỗi thời, LIFO khuyến khích việc luân chuyển hàng tồn kho, đảm bảo hàng hóa mới được sử dụng trước.

3.2 Hạn chế của LIFO là gì?

Hạn chế của LIFO là gì? Dù có những lợi ích nhất định, LIFO cũng đi kèm với một số hạn chế mà doanh nghiệp cần cân nhắc.

1. Không được chấp nhận theo IFRS: Phương pháp LIFO không được chấp nhận theo các tiêu chuẩn kế toán quốc tế vì nó có thể làm sai lệch báo cáo tài chính. Tuy nhiên phương pháp này vẫn được cho phép ở một số quốc gia bao gồm cả Hoa Kỳ, theo các tiêu chuẩn kế toán địa phương.

2. Tồn kho cũ: Nhược điểm của LIFO là gì? Phương pháp này có thể dẫn đến tình trạng tồn kho cũ kỹ, tăng nguy cơ hàng hóa lỗi thời hoặc hư hỏng.

3. Khó khăn trong việc theo dõi: Việc theo dõi và ghi chép chính xác dòng chảy hàng hóa theo LIFO có thể phức tạp hơn so với các phương pháp khác như FIFO.

4. Ảnh hưởng đến lợi nhuận: Trong thời kỳ giảm phát, LIFO có thể làm tăng lợi nhuận một cách giả tạo, gây hiểu lầm về tình hình tài chính thực tế của doanh nghiệp.

Nói chung, LIFO có thể là một công cụ hữu ích cho một số doanh nghiệp trong những tình huống cụ thể, đặc biệt là khi đối mặt với lạm phát hoặc khi quản lý hàng hóa dễ hỏng. 

Tuy nhiên, các hạn chế của nó, đặc biệt là việc không tuân thủ IFRS và nguy cơ tồn kho cũ, cần được xem xét cẩn thận trước khi áp dụng. 

Vậy trường hợp có thể áp dụng phương pháp LIFO là gì?

4. Ứng dụng phương pháp LIFO trong trường hợp nào?

LIFO (Last In First Out) đặc biệt hữu ích trong một số trường hợp, khi mà bản chất của hàng hóa hoặc tình hình kinh tế tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng nó.

– Hàng hóa dễ hỏng hoặc lỗi thời: Đối với các mặt hàng như thực phẩm tươi sống, dược phẩm, hoặc sản phẩm công nghệ có vòng đời ngắn, LIFO đảm bảo rằng các sản phẩm mới nhất được xuất kho trước, giảm thiểu rủi ro hư hỏng hoặc mất giá trị do quá hạn sử dụng.

– Môi trường lạm phát cao: Khi giá cả hàng hóa tăng nhanh, LIFO phản ánh chi phí mua hàng gần đây nhất vào giá vốn hàng bán, đảm bảo lợi nhuận không bị ảnh hưởng quá mức bởi sự tăng giá. Điều này cũng có thể mang lại lợi ích về thuế, vì lợi nhuận thấp hơn đồng nghĩa với việc nộp thuế ít hơn.

– Hàng hóa đồng nhất, không phân biệt: Đối với các sản phẩm có tính chất đồng nhất, không có sự khác biệt về chất lượng hay giá trị giữa các lô hàng khác nhau, LIFO có thể được áp dụng một cách hiệu quả mà không gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

– Ngành công nghiệp cụ thể: Trong một số ngành công nghiệp như khai thác mỏ, dầu khí, nơi mà việc tiếp cận các nguồn tài nguyên mới thường đòi hỏi chi phí cao hơn, LIFO có thể phản ánh chính xác hơn chi phí sản xuất và giá trị hàng tồn kho.

Lưu ý: Việc áp dụng LIFO cần được xem xét kỹ lưỡng dựa trên đặc thù hoạt động và mục tiêu của từng doanh nghiệp.

5. Ứng dụng LIFO hiệu quả với SEEACT-WMS

SEEACT-WMS, một giải pháp toàn diện của công ty DACO, đang hỗ trợ mạnh mẽ các doanh nghiệp nâng cao hiệu suất hoạt động kho hàng lên mức tối đa. Với việc ứng dụng công nghệ Barcode và QR Code trong quản lý hàng hóa, SEEACT-WMS mang lại khả năng kiểm soát chính xác và truy xuất thông tin nhanh chóng.

Phương pháp LIFO đảm bảo rằng các mặt hàng mới nhất được xuất kho trước, phù hợp với nhiều ngành công nghiệp có sản phẩm nhanh lỗi thời hoặc thay đổi theo xu hướng. 

SEEACT-WMS hỗ trợ đắc lực việc thực hiện LIFO bằng cách tự động theo dõi và cập nhật thông tin hàng hóa theo thời gian thực, giúp việc xuất kho diễn ra nhanh chóng và chính xác.

Sự kết hợp này không chỉ tối ưu hóa toàn bộ hoạt động kho, mà còn đảm bảo tính chính xác và hiệu suất cao trong quản lý nguồn lực và hàng tồn kho. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí lưu kho, tăng tốc độ luân chuyển hàng hóa, đồng thời nâng cao sự hài lòng của khách hàng thông qua việc giao hàng nhanh chóng và chính xác.

6. Kết luận

Hiểu rõ LIFO là gì và cách áp dụng nó không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho mà còn đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt hơn. Tuy nhiên, việc triển khai LIFO đòi hỏi sự chính xác và hệ thống quản lý hiệu quả.

Lúc này với giải pháp quản lý kho thông minh của SEEACT, bạn có thể dễ dàng theo dõi dòng chảy hàng hóa, tính toán giá vốn hàng bán chính xác và kiểm soát hàng tồn kho hiệu quả.

Hãy liên hệ với DACO qua Hotline 0359.206.636 để tìm hiểu thêm về SEEACT-WMS và cách phần mềm này có thể hỗ trợ doanh nghiệp bạn trong quản lý kho ngay hôm nay!