Giải mã mô hình EOQ – Số lượng đặt hàng kinh tế là gì?

Trong thế giới kinh doanh đầy cạnh tranh, tối ưu hóa chi phí là bài toán muôn thuở của các doanh nghiệp. Việc quản lý kho hàng hiệu quả đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu chi phí và nâng cao lợi nhuận. 

Mô hình EOQ (Economic Order Quantity – Số lượng đặt hàng kinh tế) nổi lên như một giải pháp hữu ích. EOQ có thể giúp doanh nghiệp xác định số lượng hàng hóa cần đặt mua một lần một cách tối ưu. Từ đó cân bằng giữa chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho.

Bài viết này của DACO sẽ đưa bạn đi sâu vào khám phá mô hình EOQ: Giải thích bản chất của EOQ, công thức tính toán EOQ, cũng như những ưu điểm và hạn chế khi áp dụng mô hình EOQ này trong thực tế.

Mô hình EOQ là gì?

Mô hình EOQ, hay số lượng đặt hàng kinh tế, là một công cụ trong quản lý kho hàng. Nó giúp doanh nghiệp xác định được số lượng hàng hóa cần đặt mua mỗi lần để tối ưu hóa chi phí. Mô hình EOQ sẽ cân bằng giữa hai loại chi phí chính. Đó là chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho. Hai chi phí này tỷ lệ nghịch với nhau. Khi đặt hàng với số lượng lớn, chi phí đặt hàng sẽ giảm nhưng chi phí lưu kho tăng. 

Ngược lại, đặt hàng số lượng nhỏ sẽ giảm chi phí lưu kho nhưng tăng chi phí đặt hàng do phải đặt nhiều lần. Công thức EOQ tìm ra điểm cân bằng giữa hai chi phí này, giúp tiết kiệm tổng chi phí. Để áp dụng mô hình EOQ, doanh nghiệp cần biết được:

• Nhu cầu hàng năm
• Chi phí cho mỗi lần đặt hàng
• Chi phí lưu kho một đơn vị hàng hóa trong một năm.

Mô hình EOQ giúp quản lý kho hiệu quả hơn. Tránh tình trạng thiếu hàng hoặc dư thừa hàng tồn kho.

>>Xem thêm: Tìm hiểu mô hình EOQ

Công thức EOQ là gì? Cách tính EOQ

Trong phần này, DACO sẽ cung cấp công thức EOQ, những giả định trong mô hình EOQ.

Công thức tính EOQ

EOQ, hay lượng đặt hàng kinh tế, là công cụ quan trọng trong quản trị dự trữ. Công thức EOQ được biểu diễn như sau:

Trong đó: 

• D = Nhu cầu hàng năm 
• S = Chi phí đặt hàng mỗi lần 
• H = Chi phí lưu kho đơn vị/năm

Giả sử một nhà máy sản xuất điện thoại cần linh kiện màn hình với các thông số sau:

• Nhu cầu hàng năm (D): 10.000 chiếc
• Chi phí đặt hàng mỗi lần (S): 100 USD
• Chi phí lưu kho một chiếc trong một năm (H): 2 USD

Áp dụng công thức EOQ = √[(2 × 10.000 × 100) / 2] = √1.000.000 = 1.000 chiếc. Vậy số lượng đặt hàng kinh tế EOQ cho linh kiện màn hình là 1.000 chiếc mỗi lần đặt hàng.

Những giả định trong mô hình EOQ

Mô hình EOQ dựa trên một số giả định đơn giản hóa để tính toán số lượng đặt hàng tối ưu:

• EOQ giả định rằng nhu cầu sản phẩm là một loại duy nhất, ổn định và biết trước. Không có thời gian chờ giữa đặt hàng và nhận hàng, và toàn bộ lô hàng được giao cùng một lúc. 
• EOQ cũng giả định chi phí đặt hàng và chi phí lưu kho là cố định. Không có chiết khấu số lượng. 
• EOQ sẽ không xảy ra tình trạng thiếu hàng.
• EOQ không có biến động trong sản xuất và cung ứng.

Mặc dù những giả định này của EOQ có thể không hoàn toàn phản ánh thực tế phức tạp của quản lý kho, chúng cho phép áp dụng mô hình EOQ một cách đơn giản và hiệu quả trong nhiều tình huống. Tuy nhiên, nhà quản lý kho cần nhận thức được những hạn chế này khi áp dụng EOQ vào thực tiễn.

Lợi ích của mô hình EOQ

Mô hình EOQ (Economic Order Quantity) mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho việc quản lý kho hàng. Dưới đây, DACO đã tổng hợp lại một số ưu điểm của EOQ.

EOQ giúp giảm chi phí vận chuyển và đặt hàng

Mô hình EOQ giúp doanh nghiệp xác định được số lượng đặt hàng tối ưu, cân bằng giữa chi phí lưu kho và chi phí đặt hàng. Nhờ đó, công ty có thể tiết kiệm được đáng kể chi phí vận hành kho. 

Khi áp dụng EOQ, doanh nghiệp sẽ đặt hàng với số lượng lớn hơn nhưng ít lần hơn. Công thức EOQ giúp giảm số lần vận chuyển, từ đó cắt giảm chi phí vận chuyển như xăng dầu, nhân công. Đồng thời, việc giảm tần suất đặt hàng cũng giúp tiết kiệm các khoản phí liên quan đến quy trình đặt hàng như chi phí giấy tờ, thời gian nhân viên xử lý đơn hàng.

EOQ giúp tăng tốc độ luân chuyển hàng tồn kho

Khi sử dụng công thức EOQ, công ty có thể duy trì lượng hàng tồn kho vừa đủ, tránh tình trạng dư thừa hoặc thiếu hụt. Từ đó, EOQ giúp việc hàng hóa được luân chuyển nhanh hơn. Giảm thời gian nằm trong kho.

Tốc độ luân chuyển hàng tăng lên còn giúp giảm nguy cơ hàng hóa bị lỗi thời hoặc hư hỏng. Đồng thời, việc đặt hàng đúng lúc, đúng số lượng cũng giúp đáp ứng nhu cầu khách hàng kịp thời. Từ đó tăng sự hài lòng và doanh số bán hàng. Ngoài ra, công thức EOQ còn tạo cơ sở để lập kế hoạch sản xuất và mua hàng hiệu quả hơn.

EOQ giúp cải thiện dòng tiền

Mô hình EOQ là công cụ quản lý kho hàng hiệu quả, giúp cải thiện dòng tiền của doanh nghiệp đáng kể. Bằng cách xác định số lượng đặt hàng tối ưu, công thức EOQ giúp giảm chi phí tồn kho và vận chuyển. Có thể nói EOQ giúp giải phóng tiền mặt cho các hoạt động khác.

Công thức EOQ cũng giúp dự đoán nhu cầu chính xác hơn. Tránh tình trạng dư thừa hoặc thiếu hụt hàng. Kết quả là doanh nghiệp có thể quản lý dòng tiền hiệu quả. Đảm bảo luôn có đủ tiền mặt cho hoạt động hàng ngày và đầu tư. Ngoài ra, việc giảm hàng tồn kho còn giúp tiết kiệm chi phí lưu kho, bảo quản. Tất cả những điều này đều góp phần tăng cường khả năng thanh khoản và sức khỏe tài chính tổng thể của doanh nghiệp.

EOQ nâng cao hiệu quả và lợi nhuận

Công thức EOQ còn giúp quy trình đặt hàng trở nên có hệ thống và dễ quản lý hơn. Qua đó giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu suất làm việc của nhân viên. Tóm lại, áp dụng mô hình EOQ sẽ mang lại lợi ích toàn diện, từ tài chính đến vận hành. EOQ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Những khó khăn khi sử dụng mô hình EOQ

Mô hình số lượng đặt hàng kinh tế (EOQ) là một công cụ phổ biến để tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với một số hạn chế nhất định cần được cân nhắc trước khi áp dụng. Dưới đây là một số khó khăn thường gặp khi sử dụng mô hình EOQ.

Số liệu của EOQ giả định hoàn hảo, khác với thực tế

Công thức EOQ cho là nhu cầu của sản xuất và nhu cầu của người tiêu dùng là không đổi. Trong thực tế, nhu cầu sản xuất và tiêu dùng thường biến động không ngừng, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như xu hướng thị trường, mùa vụ, hoặc các sự kiện bất ngờ. Mô hình EOQ lại giả định rằng nhu cầu này là cố định và có thể dự đoán được, tạo ra một khoảng cách lớn giữa lý thuyết và thực tiễn. Từ đó, mô hình EOQ gây ra hệ lụy dự trữ hàng tồn kho không hiệu quả, hoặc ngược lại, thiếu hụt hàng khi cần thiết. 

Công thức EOQ cho là chi phí đặt hàng, chi phí lưu trữ ổn định và không đổi. Tuy nhiên, trong thực tế, các chi phí này thường biến động do nhiều yếu tố như biến động giá cả nguyên vật liệu, thay đổi trong quy trình vận hành, hay dao động theo mùa vụ. Việc áp dụng mô hình EOQ một cách máy móc sẽ tạo ra những quyết định không tối ưu trong quản lý kho. Đặc biệt là trong môi trường kinh doanh năng động và thường xuyên thay đổi.

EOQ chịu ảnh hưởng bởi tính thời vụ và nhu cầu biến động 

Mô hình EOQ luôn giả định rằng nhu cầu ổn định và dự đoán được. Nhưng thực tế nhiều ngành hàng chịu ảnh hưởng bởi yếu tố mùa vụ và xu hướng tiêu dùng. Ví dụ: nhu cầu về quần áo mùa đông tăng đột biến vào cuối thu, trong khi đồ bơi lại bán chạy vào mùa hè. 

Những biến động này khiến việc áp dụng công thức EOQ trở nên khó khăn. Có thể dẫn đến tình trạng dư thừa hàng tồn kho trong thời điểm thấp điểm hoặc thiếu hàng khi nhu cầu tăng cao. Để khắc phục, doanh nghiệp cần kết hợp EOQ với các phương pháp dự báo nhu cầu tiên tiến và linh hoạt như hệ thống WMS để điều chỉnh kế hoạch đặt hàng theo diễn biến thị trường.

Áp dụng mô hình EOQ trong quản lý kho với SEEACT-WMS

Phần mềm quản lý kho SEEACT-WMS (Warehouse Management System) là một giải pháp tiên tiến, toàn diện. SEEACT-WMS được thiết kế đặc biệt bởi DACO để cách mạng hóa cách doanh nghiệp quản lý kho hàng. Bằng cách tích hợp công nghệ Barcode và các tính năng quản lý kho hiện đại, SEEACT-WMS không chỉ tự động hóa các quy trình mà còn tối ưu hóa toàn bộ hoạt động kho. Đặc biệt dễ dàng áp dụng phương pháp Số lượng đặt hàng kinh tế (Economic Order Quantity – EOQ).

• Tự động hóa tính toán EOQ. SEEACT-WMS vượt xa khỏi việc đơn giản hóa các phép tính. Hệ thống sử dụng các thuật toán phức tạp để phân tích dữ liệu lịch sử, xu hướng thị trường, và các biến số kinh doanh để tính toán công thức EOQ một cách chính xác. 
• Cập nhật dữ liệu tồn kho theo thời gian thực. SEEACT-WMS tích hợp với các hệ thống khác trong doanh nghiệp để cập nhật liên tục về mức tồn kho, đơn đặt hàng, và biến động thị trường. Khả năng này đảm bảo rằng các tính toán EOQ luôn dựa trên dữ liệu mới nhất.
• Báo cáo và phân tích nâng cao. SEEACT-WMS cung cấp các báo cáo chi tiết và công cụ phân tích để đánh giá hiệu quả của việc áp dụng EOQ.

Tóm lại, phần mềm quản lý kho SEEACT-WMS là một giải pháp toàn diện, không chỉ giúp doanh nghiệp áp dụng EOQ một cách hiệu quả mà còn nâng cao toàn bộ quy trình quản lý kho.

>>Xem thêm: Hệ thống SEEACT-WMS của DACO

Liên hệ hotline 0936.064.289 – Mr.Vũ để nhận được hỗ trợ chuyên sâu và miễn phí.

————————————————————-

SEEACT-MES – NO.1 ON MES IN VIETNAM

Địa chỉ: Số 146, Đường Cầu Bươu, Xã Tân Triều, Huyện Thanh Trì, Thành Phố Hà Nội

Hotline: 0359.206.636

Email: seeact@dacovn.com

Website: www.seeact.vn