6S trong sản xuất là gì? Quy trình triển khai hiệu quả

6S trong sản xuất là gì? Bắt nguồn từ hệ thống sản xuất Toyota danh tiếng, phương pháp quản trị tinh gọn này đã giúp các doanh nghiệp Nhật Bản tạo ra bước đột phá về năng suất và chất lượng từ giữa thế kỷ 20. 

Bài viết sau đây của DACO sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về 6S là gì và hướng dẫn chi tiết cách thức triển khai 6S trong nhà máy.

6S trong sản xuất là gì?

6S trong sản xuất là một chiến lược tinh gọn, kế thừa và phát triển từ mô hình 5S, nhằm mục đích tạo ra một không gian làm việc ngăn nắp, sạch sẽ, có tổ chức và an toàn.

6S là viết tắt của 6 từ tiếng Nhật bắt đầu bằng chữ S: Seiri (Sàng lọc), Seiton (Sắp xếp), Seiso (Sạch sẽ), Seiketsu (Săn sóc), Shitsuke (Sẵn sàng) và Safety (An toàn). 

5S là nền tảng, giúp tối ưu hóa không gian làm việc và nâng cao hiệu quả sản xuất. Tuy nhiên, trong môi trường công nghiệp hiện đại với nhiều yếu tố phức tạp, An toàn (Safety) trở thành yếu tố thiết yếu để đảm bảo sức khỏe người lao động và tuân thủ các quy định.

>>>Có thể bạn muốn biết: 5S là gì? Hướng dẫn cách xây dựng quy trình 5S trong sản xuất

6S trong sản xuất hướng đến mục tiêu loại bỏ lãng phí, tối ưu hóa không gian làm việc, nâng cao năng suất và đảm bảo an toàn lao động. Thông qua việc thực hiện 6S, doanh nghiệp có thể tạo ra một môi trường làm việc ngăn nắp, gọn gàng, sạch sẽ, an toàn và hiệu quả, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

6S gồm những gì?

6S là viết tắt của 6 yếu tố then chốt, mỗi yếu tố nhằm tạo dựng môi trường làm việc an toàn và hiệu quả.

Seiri – Sàng lọc

Sàng lọc là tiêu chí đầu tiên và mang ý nghĩa quan trọng trong việc phân loại, sắp xếp hàng hóa trong khu vực sản xuất. Việc này được thực hiện dựa trên đối tượng, mục đích và tần suất sử dụng. 

Cụ thể, doanh nghiệp sẽ xác định các mặt hàng cần ưu tiên sản xuất dựa trên kế hoạch sản xuất, từ đó tập hợp công cụ và nguồn lực lao động cần thiết. Những đồ đạc hỏng hóc, máy móc, trang thiết bị không cần thiết cũng sẽ được loại bỏ. Nhờ vậy, sàng lọc giúp doanh nghiệp quản lý sản xuất dễ dàng hơn và tập trung vào mục tiêu kinh doanh chính.

Seiton – Sắp xếp

Đây là giai đoạn doanh nghiệp tiến hành sắp xếp lại toàn bộ hàng hóa, trang thiết bị trong nhà máy một cách tối ưu, thông minh và khoa học. Mục tiêu là đảm bảo mọi thứ đều “dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy và dễ trả lại”. 

Để thực hiện điều này, doanh nghiệp có thể áp dụng các phương pháp như mã hóa thông tin bằng QR code/RFID, sử dụng máy đọc mã để kiểm soát nhanh chóng, v.v. Việc tối ưu không gian nhà máy theo nguyên tắc Seiton sẽ giúp mọi hoạt động diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn, đồng thời rút ngắn khoảng cách giữa các khâu trên dây chuyền sản xuất.

Seiso – Sạch sẽ

Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ là yếu tố quan trọng để đảm bảo môi trường làm việc an toàn, ngăn nắp. Việc thường xuyên vệ sinh, lau chùi máy móc, thiết bị giúp ngăn ngừa hỏng hóc, tăng tuổi thọ và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Môi trường sạch sẽ cũng góp phần thể hiện tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp.

Seiketsu – Săn sóc

Seiketsu – Săn sóc là giai đoạn quan trọng, đòi hỏi doanh nghiệp phải xác định rõ mục tiêu và mong muốn cho khu vực nhà máy. Vì mỗi đơn vị có đặc thù sản xuất riêng, nên việc thiết lập mục tiêu cũng sẽ có sự khác biệt. Để chủ động trong mọi tình huống, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch hoạt động chi tiết, bao quát toàn bộ khu vực sản xuất.

Shisuke – Sẵn sàng

Sẵn sàng là yếu tố quan trọng để tiêu chuẩn 6S trong sản xuất phát huy hiệu quả. Để đạt được mục đích cuối cùng của 6S, đòi hỏi sự kiên trì vượt qua rất nhiều khó khăn. Việc thực hiện các tiêu chuẩn 6S không chỉ là nhiệm vụ của mỗi người quản lý mà còn là trách nhiệm của toàn thể nhân viên. 

Sự phối hợp nhịp nhàng cùng tinh thần làm việc nghiêm túc của mọi thành viên chính là chìa khóa để áp dụng thành công 6S trong doanh nghiệp.

Safety –  An toàn

An toàn lao động là ưu tiên tuyệt đối trong mọi môi trường sản xuất. Doanh nghiệp cần chủ động xác định và loại bỏ các mối nguy hiểm tiềm ẩn trong môi trường làm việc. Sau đó, cần thiết lập các biện pháp kiểm tra an toàn thường xuyên, đồng thời áp dụng các biện pháp phòng ngừa để hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra tai nạn. 

Ngoài ra, việc tuân thủ các quy định an toàn lao động theo pháp luật và tiêu chuẩn quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng, không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho người lao động mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị phần cho doanh nghiệp.

>>>Xem thêm: An toàn lao động trong sản xuất: Checklist cho doanh nghiệp

Tầm quan trọng của yếu tố Safety trong mô hình 6S là gì?

Trong mô hình 6S, yếu tố Safety (An toàn) đóng vai trò then chốt, là nền tảng cho mọi hoạt động sản xuất hiệu quả. Một môi trường làm việc an toàn không chỉ bảo vệ sức khỏe người lao động mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp:

• Nâng cao năng suất lao động: Khi người lao động cảm thấy an toàn và yên tâm, họ sẽ tập trung hơn vào công việc, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc và năng suất chung.
• Giảm thiểu rủi ro: Nhận diện và phòng ngừa các mối nguy hiểm tiềm ẩn giúp doanh nghiệp giảm thiểu tai nạn lao động, bảo vệ người lao động và tài sản.
• Nâng cao ý thức trách nhiệm: Việc coi trọng an toàn lao động giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của người lao động, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp và kỷ luật.
• Tối ưu hóa hiệu quả hoạt động: Môi trường làm việc an toàn, sạch sẽ giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru, tránh gián đoạn sản xuất do tai nạn hoặc sự cố.
• Đáp ứng các yêu cầu về an toàn: Tuân thủ các quy định về an toàn lao động giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh tích cực, tăng cường uy tín và mở rộng thị trường.

“Safety” trong 6S là yếu tố then chốt, thể hiện cam kết của doanh nghiệp đối với sức khỏe và an toàn của người lao động, đồng thời góp phần xây dựng môi trường làm việc bền vững và hiệu quả.

Vai trò của mô hình 6S trong sản xuất

Tiêu chuẩn 6S trong sản xuất đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, bao gồm:

Tối ưu hóa chi phí và quản lý chất thải

Mô hình 6S trong sản xuất giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí hiệu quả thông qua việc loại bỏ lãng phí, tối ưu hóa sử dụng nguồn lực và quản lý chất thải. Việc sàng lọc, sắp xếp và vệ sinh giúp dự đoán và lên kế hoạch bảo trì thiết bị, loại bỏ vật dụng không cần thiết, sử dụng hiệu quả các vật tư tiêu hao. 

6S cũng giảm thiểu lãng phí trong quá trình tìm kiếm, sắp xếp, vận chuyển và thay thế máy móc, tối ưu hóa không gian lưu kho, giảm thiểu tồn kho vật tư, tài liệu lỗi thời.

Nâng cao năng suất

6S góp phần nâng cao năng suất sản xuất bằng cách tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả, giảm thiểu thời gian chết và tăng cường hiệu suất sử dụng máy móc. 

Việc kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng thiết bị thường xuyên giúp ngăn ngừa hỏng hóc, kéo dài tuổi thọ và đảm bảo hoạt động sản xuất diễn ra liên tục. Môi trường làm việc ngăn nắp, sạch sẽ cũng giúp người lao động tập trung và nâng cao hiệu suất.

Đảm bảo an toàn lao động

An toàn lao động là yếu tố quan trọng trong mô hình 6S. Việc nhận diện và phòng ngừa các mối nguy hiểm, thực hiện các biện pháp bảo hộ lao động giúp bảo vệ sức khỏe người lao động, giảm thiểu tai nạn và tạo môi trường làm việc an toàn, tin cậy. Người lao động cảm thấy an tâm và tập trung hơn vào công việc, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất.

Bảng tiêu chí đánh giá thực hiện 6s trong sản xuất

Để đánh giá hiệu quả việc thực hiện 6S trong sản xuất, bạn có thể sử dụng bảng tiêu chí sau đây. Bảng này sử dụng thang điểm từ 0 đến 5, với 5 là mức độ thực hiện tốt nhất và 0 là mức độ chưa thực hiện.

Quy trình 6s trong sản xuất

Việc áp dụng 6S vào sản xuất mang lại hiệu quả to lớn trong việc nâng cao năng suất, chất lượng và an toàn lao động. Vậy quy trình 6S trong sản xuất được triển khai như thế nào? Dưới đây là các bước cơ bản để doanh nghiệp có thể bắt đầu thực hiện mô hình và tiêu chuẩn 6S ngay từ hôm nay:

Bước 1: Đánh giá tổng thể

Khởi đầu quy trình triển khai 6S, doanh nghiệp cần tiến hành đánh giá toàn diện hiện trạng khu vực sản xuất. Công tác này bao gồm việc xác định rõ những vấn đề tồn tại, mức độ lãng phí trong các hoạt động, cũng như dự báo những khó khăn, trở ngại tiềm ẩn. Việc đánh giá cần dựa trên 6 tiêu chí cốt lõi của 6S (Sàng lọc, Sắp xếp, Sạch sẽ, Săn sóc, Sẵn sàng và An toàn) để có cái nhìn toàn cảnh, từ đó định hướng cho quá trình triển khai tiếp theo.

Bước 2: Thiết lập kế hoạch 

Dựa trên những phân tích, đánh giá ở bước 1, doanh nghiệp tiến hành xây dựng kế hoạch triển khai 6S trong sản xuất một cách chi tiết và cụ thể. Kế hoạch này cần bao gồm những nội dung chính sau:

• Mục tiêu: Xác định rõ ràng, cụ thể những mục tiêu mà doanh nghiệp mong muốn đạt được thông qua việc áp dụng 6S, ví dụ như: giảm thiểu lãng phí, nâng cao năng suất, cải thiện môi trường làm việc, nâng cao ý thức của người lao động…
• Phạm vi áp dụng: Xác định cụ thể khu vực, bộ phận, phân xưởng nào sẽ áp dụng 6S.
• Thời gian triển khai: Lên kế hoạch triển khai theo từng giai đoạn với thời gian biểu cụ thể.
• Phân công trách nhiệm: Phân công rõ ràng nhiệm vụ, trách nhiệm cho từng cá nhân, tổ nhóm, bộ phận liên quan.
• Nguồn lực: Đảm bảo đầy đủ nguồn lực cần thiết cho việc triển khai 6S, bao gồm: nhân lực, tài chính, trang thiết bị, công cụ hỗ trợ…

Bước 3: Triển khai các buổi đào tạo

Để đảm bảo mọi nhân viên đều hiểu rõ về 6S và cách thức áp dụng, doanh nghiệp cần tổ chức các buổi đào tạo bài bản. Chương trình đào tạo không chỉ cung cấp kiến thức lý thuyết về 6S mà còn chú trọng đến việc hướng dẫn thực hành, giúp người lao động nắm vững kỹ năng áp dụng các tiêu chuẩn vào công việc.

Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của 6S cũng cần được thực hiện thường xuyên để duy trì hiệu quả và sự cam kết của mọi người.

Bước 4: Tiến hành thực hiện

Sau khi đã hoàn thành các bước chuẩn bị, doanh nghiệp chính thức triển khai áp dụng 6S trong nhà máy theo kế hoạch đã đề ra. Trong quá trình thực hiện, cần thường xuyên theo dõi, giám sát, đánh giá và có những điều chỉnh kịp thời để đảm bảo hiệu quả.

Bước 5: Kiểm tra để cải tiến

Thực hiện kiểm tra, đánh giá định kỳ kết quả triển khai tiêu chuẩn 6S trong sản xuất dựa trên bảng tiêu chí đã xây dựng. Từ đó, phát hiện những điểm mạnh, điểm yếu, những tồn tại, hạn chế và đề xuất các biện pháp cải tiến phù hợp.

Bước 6: Duy trì và phát triển 

6S không phải là một hoạt động nhất thời mà là một quá trình liên tục, lâu dài. Doanh nghiệp cần duy trì và phát triển 6S thành một nếp văn hóa, một thói quen làm việc. Cần thường xuyên tuyên truyền, khuyến khích, khen thưởng những cá nhân, tập thể thực hiện tốt 6S để tạo động lực cho mọi người.

Triển khai 6S trong sản xuất không phải là một quá trình “một sớm một chiều” mà đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và cam kết lâu dài từ toàn bộ đội ngũ. Bằng việc áp dụng 6S, doanh nghiệp sẽ từng bước xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả và an toàn, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Tuy nhiên, 6S chỉ là một công cụ, và hiệu quả của nó phụ thuộc vào cách thức áp dụng và sự phù hợp với đặc thù của từng doanh nghiệp. Hãy linh hoạt điều chỉnh và cải tiến liên tục để 6S thực sự trở thành chìa khóa thành công cho doanh nghiệp của bạn.

Để tìm hiểu sâu hơn về các phương pháp quản trị sản xuất hiện đại khác, cũng như các giải pháp công nghệ hỗ trợ tối ưu hóa quy trình sản xuất, vui lòng liên hệ với DACO qua Hotline 0904.675.995 để được tư vấn chi tiết.