Thời gian thực – Real time là gì trong sản xuất?

Trong ngành sản xuất hiện đại, thuật ngữ “thời gian thực” (real-time) ngày càng trở nên quan trọng và được ứng dụng rộng rãi. Vậy thời gian thực – real time là gì và tại sao nó lại đóng vai trò then chốt trong việc tối ưu hóa quy trình sản xuất? 

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm thời gian thực trong sản xuất, từ định nghĩa cơ bản đến những ứng dụng thực tế, đồng thời phân tích những lợi ích mà nó mang lại cho doanh nghiệp.

Real time là gì? Tìm hiểu về thời gian thực trong sản xuất

Thời gian thực (real-time) là khả năng thu thập, xử lý và phản hồi dữ liệu ngay lập tức hoặc gần như tức thời khi một sự kiện xảy ra. Trong lĩnh vực sản xuất, điều này có nghĩa là thông tin về máy móc, quy trình và sản phẩm được cập nhật liên tục, cho phép nhà quản lý có cái nhìn toàn diện và chính xác về hoạt động sản xuất tại mọi thời điểm.

Hệ thống thời gian thực là gì?

Hệ thống thời gian thực (real-time system) là một hệ thống máy tính được thiết kế để phản hồi các sự kiện bên ngoài ngay khi chúng xảy ra, đảm bảo thông tin luôn được cập nhật liên tục mà không có độ trễ đáng kể. Nói cách khác, hệ thống này xử lý dữ liệu đầu vào và tạo ra kết quả đầu ra trong một khoảng thời gian xác định và ngắn.

Hệ thống có thể được phân loại thành ba loại chính:

• Hệ thống thời gian thực cứng: Trong hệ thống này, việc đáp ứng thời hạn là cực kỳ quan trọng và không được phép bỏ lỡ. Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là thảm họa. Ví dụ điển hình là hệ thống điều khiển máy bay, hệ thống kiểm soát lò phản ứng hạt nhân, hệ thống phanh xe hơi…
• Hệ thống thời gian thực mềm: Hệ thống này linh hoạt hơn về thời gian. Một số độ trễ nhỏ, với xác suất thấp, vẫn có thể chấp nhận được và không gây ra hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, giá trị và tính hữu ích của kết quả từ hệ thống sẽ giảm dần khi thời gian trễ tăng lên. Ví dụ: hệ thống truyền hình trực tuyến, trò chơi trực tuyến…
• Hệ thống thời gian thực cố định: Đây là loại hệ thống trung gian giữa hai loại trên. Việc trễ hạn vẫn có thể chấp nhận được trong một giới hạn nhất định, nhưng tương tự như hệ thống thời gian thực mềm, tính hữu ích của kết quả đầu ra sẽ giảm dần theo thời gian. Ví dụ: hệ thống giao dịch chứng khoán trực tuyến, hệ thống đặt vé máy bay…

Các công nghệ sử dụng trong giám sát Real time là gì

Nhiều công nghệ tiên tiến được ứng dụng để hỗ trợ giám sát thời gian thực trong sản xuất. Chúng bao gồm các thiết bị IoT công nghiệp (Industrial IoT) có chức năng thu thập và truyền dữ liệu; các thuật toán học máy (machine learning) dùng cho bảo trì dự đoán; và các nền tảng phân tích nâng cao để diễn giải dữ liệu theo thời gian thực. 

Các công nghệ này hoạt động đồng bộ, tạo ra một hệ thống giám sát chặt chẽ, giúp nâng cao khả năng quan sát và kiểm soát các quy trình sản xuất. Ngoài ra, các công cụ giám sát sản xuất cũng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống này bằng cách theo dõi, phân tích quy trình sản xuất theo thời gian thực.

Tầm quan trọng của hệ thống dữ liệu thời gian thực là gì?

Để thực sự hiểu rõ tầm quan trọng của thời gian thực trong sản xuất, chúng ta cần đặt mình vào vị trí của những người trực tiếp sử dụng dữ liệu này hàng ngày: nhà quản lý và nhân viên sản xuất. Mỗi nhóm đối tượng sẽ có những nhu cầu và mối quan tâm khác nhau, và dữ liệu thời gian thực sẽ đáp ứng những điều đó như thế nào?

Đối với nhà quản lý

Nắm bắt tổng quan tình hình sản xuất

Trong môi trường sản xuất phức tạp, việc nắm bắt được bức tranh tổng thể hoạt động của nhà máy là vô cùng thách thức. Các báo cáo truyền thống thường chậm trễ, rời rạc và khó tổng hợp, khiến nhà quản lý khó đưa ra đánh giá chính xác và kịp thời.

Dữ liệu thời gian thực giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp một dashboard trực quan, cập nhật liên tục các chỉ số quan trọng như hiệu suất máy móc, tiến độ sản xuất, tỷ lệ sản phẩm lỗi, tình trạng tồn kho,…

Ví dụ: Thay vì phải chờ đến cuối ngày để nhận báo cáo sản xuất, nhà quản lý có thể xem dashboard thời gian thực bất cứ lúc nào để biết được:

• “Ca sản xuất sáng nay đã đạt được bao nhiêu sản phẩm?”

• “Máy móc nào đang hoạt động dưới công suất?”

• “Công đoạn nào đang bị chậm tiến độ so với kế hoạch?”

• “Số lượng sản phẩm lỗi phát sinh trong ca là bao nhiêu?”

Phát hiện và giải quyết vấn đề kịp thời

Hệ thống thời gian thực còn giúp nhà quản lý phát hiện và giải quyết vấn đề kịp thời. Hệ thống cảnh báo sẽ thông báo ngay lập tức đến nhà quản lý khi có sự cố, giúp họ nhanh chóng xác định nguyên nhân và triển khai biện pháp khắc phục. Ví dụ, khi máy móc dừng đột ngột, hệ thống sẽ gửi cảnh báo đến quản lý và kỹ thuật viên, giúp giảm thiểu thời gian chết của máy móc.

Theo dõi hiệu suất, đánh giá KPI

Để nâng cao hiệu quả sản xuất, việc theo dõi hiệu suất và đánh giá KPI (Chỉ số hiệu suất chính) là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, các phương pháp đo lường thủ công thường tốn thời gian, dễ sai sót và khó cung cấp dữ liệu chi tiết, đa chiều.

Dữ liệu thời gian thực giúp nhà quản lý theo dõi Hiệu suất tổng thể OEE, hiệu suất máy móc, báo cáo dừng máy…cho phép nhà quản lý theo dõi hiệu suất và đánh giá KPI một cách chính xác, từ đó đưa ra quyết định chiến lược dựa trên dữ liệu thực tế.

>>>Có thể bạn muốn biết: KPI sản xuất là gì? Hướng dẫn xây dựng bộ KPI hiệu quả

Đối với nhân viên phòng sản xuất

Nhân viên phòng sản xuất là lực lượng trực tiếp tạo ra sản phẩm, họ làm việc hàng ngày trên dây chuyền sản xuất và chịu trách nhiệm thực hiện các công đoạn cụ thể. Thời gian thực cũng mang lại những lợi ích thiết thực cho công việc của họ:

Theo dõi tiến độ công việc cá nhân, ca làm việc 

Trong môi trường sản xuất truyền thống, nhân viên thường làm việc theo kế hoạch cố định, ít có thông tin về tiến độ tổng thể và hiệu quả công việc của mình.

Dữ liệu thời gian thực giúp nhân viên phòng sản xuất biết rõ nhiệm vụ, mục tiêu của mình trong ca làm việc và theo dõi tiến độ thực hiện công việc một cách trực quan. Hệ thống có thể hiển thị:

– Danh sách công việc cần thực hiện trong ca

– Mục tiêu sản lượng cần đạt

– Tiến độ thực hiện công việc

– Hiệu suất làm việc cá nhân

Điều này giúp nhân viên làm việc chủ động hơn, tăng cường tinh thần trách nhiệm và tự đánh giá hiệu quả của mình.

Nhận thông báo, cảnh báo tức thời

Trong quá trình sản xuất, có thể phát sinh nhiều tình huống bất ngờ như máy móc hỏng hóc, thiếu nguyên vật liệu, lỗi chất lượng… 

Việc nhân viên nhận được thông tin về các sự cố này càng sớm càng tốt là rất quan trọng để họ có thể phản ứng kịp thời và giảm thiểu ảnh hưởng đến sản xuất. Thông báo có thể được hiển thị trên màn hình máy tính tại trạm làm việc, gửi qua ứng dụng di động, hoặc phát ra âm thanh cảnh báo, giúp nhân viên phản ứng nhanh chóng và phối hợp hiệu quả để giải quyết vấn đề.

Phản hồi nhanh chóng với các thay đổi

Trong môi trường sản xuất hiện đại, sự thay đổi là điều tất yếu. Kế hoạch sản xuất có thể thay đổi liên tục do biến động của thị trường, đơn hàng, hoặc các yếu tố bên ngoài khác.

Khi có sự thay đổi, hệ thống có thể:

• Cập nhật kế hoạch sản xuất real-time: Nhân viên luôn nắm được kế hoạch sản xuất mới nhất, không bị lạc hậu với thông tin cũ.
• Thông báo thay đổi nhiệm vụ: Hệ thống tự động thông báo cho nhân viên về các thay đổi trong nhiệm vụ, công đoạn, thông số kỹ thuật…
• Hỗ trợ điều chỉnh công việc: Dữ liệu thời gian thực giúp nhân viên điều chỉnh công việc của mình một cách linh hoạt để đáp ứng các yêu cầu mới.

Hệ thống dữ liệu real time giúp nhân viên thích ứng linh hoạt với những thay đổi trong kế hoạch sản xuất, nhận thông báo về thay đổi nhiệm vụ, điều chỉnh công việc kịp thời, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả.

Những thách thức khi triển khai giám sát thời gian thực trong sản xuất

Mặc dù lợi ích của giám sát thời gian thực là không thể phủ nhận, việc triển khai các hệ thống như vậy đi kèm với những thách thức riêng. Những trở ngại này có thể ảnh hưởng đến tốc độ và mức độ thành công của việc áp dụng, đòi hỏi phải có kế hoạch cẩn thận và đầu tư chiến lược.

1. Chi phí đầu tư ban đầu cao

Khoản đầu tư ban đầu cho cảm biến, thiết bị IoT, nền tảng phần mềm và cơ sở hạ tầng có thể rất lớn. Đặc biệt, các nhà sản xuất quy mô nhỏ có thể gặp khó khăn trong việc phân bổ đủ ngân sách để triển khai và duy trì hệ thống giám sát thời gian thực.

2. Tích hợp với hệ thống hiện có

Nhiều cơ sở sản xuất vẫn dựa vào thiết bị và hệ thống cũ, có thể không tương thích với các công nghệ giám sát thời gian thực hiện đại. Việc tích hợp các hệ thống cũ này với các công cụ giám sát tiên tiến có thể phức tạp và tốn thời gian.

3. Quá tải dữ liệu

Giám sát thời gian thực tạo ra một lượng lớn dữ liệu, đòi hỏi các công cụ phân tích nâng cao và nhân sự có kỹ năng để diễn giải và hành động dựa trên những thông tin chi tiết. Nếu không có biện pháp quản lý dữ liệu phù hợp, khối lượng thông tin khổng lồ có thể gây choáng ngợp cho các bộ phận liên quan và cản trở quá trình ra quyết định.

4. Rủi ro an ninh dữ liệu

Khi các quy trình sản xuất trở nên kết nối hơn, chúng cũng dễ bị tấn công mạng hơn. Việc đảm bảo các giao thức bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu nhạy cảm và ngăn chặn xâm nhập là một nhiệm vụ quan trọng nhưng đầy thách thức.

Các nhà sản xuất cho rằng, mặc dù các thách thức này có thể gây khó khăn trong quá trình triển khai, tuy nhiên nếu chủ động giải quyết những vấn đề này thì hiệu quả của việc giám sát theo thời gian thực vượt xa những khó khăn này. Do đó, doanh nghiệp cần có kế hoạch triển khai rõ ràng, đầu tư đầy đủ vào công nghệ và con người cùng với sự quản lý chuyên nghiệp.

Giám sát sản xuất thời gian thực và OEE

Giám sát sản xuất thời gian thực có mối liên hệ chặt chẽ với hiệu quả thiết bị tổng thể (OEE), một chỉ số quan trọng được sử dụng để đo lường hiệu quả và năng suất của thiết bị sản xuất. Giám sát sản xuất thời gian thực có thể giúp các nhà sản xuất cải thiện OEE bằng cách cung cấp dữ liệu thời gian thực về hiệu suất và mức độ sử dụng thiết bị. Dữ liệu này cho phép các nhà sản xuất xác định và giải quyết các sự cố liên quan đến thiết bị ngay khi chúng xảy ra, giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động và tối đa hóa năng suất.

Bằng cách cho phép giám sát hiệu suất thiết bị theo thời gian thực, các nhà sản xuất có thể tối ưu hóa lịch bảo trì và giảm khả năng xảy ra sự cố bất ngờ. Cách tiếp cận chủ động đối với việc bảo trì này không chỉ kéo dài tuổi thọ của thiết bị mà còn đảm bảo rằng quy trình sản xuất diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

Giám sát sản xuất thời gian thực cũng tăng cường việc lập kế hoạch và lên lịch sản xuất. Với thông tin chính xác, cập nhật về tình trạng sẵn có và hiệu suất của thiết bị, các nhà sản xuất có thể đưa ra quyết định sáng suốt hơn về lịch trình sản xuất, phân bổ nguồn lực và quản lý quy trình làm việc. Điều này dẫn đến việc sử dụng thiết bị và nguồn lực hiệu quả hơn, cuối cùng cải thiện hiệu quả và năng suất sản xuất tổng thể.

Giải pháp SEEACT-MES: Ứng dụng “Real time” vào thực tế sản xuất

SEEACT-MES là hệ thống điều hành sản xuất toàn diện, được thiết kế chuyên biệt để giúp các doanh nghiệp sản xuất đạt được trạng thái “thời gian thực” trong mọi hoạt động. Đây không chỉ là một phần mềm, mà là một giải pháp toàn diện, kết hợp giữa công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực sản xuất, giúp doanh nghiệp:

• Thu thập dữ liệu tự động và liên tục từ máy móc, thiết bị, cảm biến, công nhân… trên toàn bộ nhà máy.
• Xử lý và phân tích dữ liệu tức thời, biến dữ liệu thô thành thông tin hữu ích, dễ hiểu.
• Cung cấp thông tin trực quan, cập nhật thông qua dashboard, báo cáo, cảnh báo… đến đúng người, đúng thời điểm.
• Tối ưu hóa quy trình sản xuất dựa trên dữ liệu thời gian thực để liên tục cải tiến và nâng cao hiệu quả.

Dự án hợp tác giữa Bộ Công Thương, DACO và công ty bao bì Châu Thái Sơn đã áp dụng hệ thống SEEACT-MES và đạt được những kết quả ấn tượng:

• Nâng cao hiệu suất sử dụng máy: Thu thập thông tin sản xuất tự động, hiển thị sản lượng theo thời gian thực.
• Giảm thời gian ghi nhận dữ liệu: Giảm đến 90% thời gian ghi nhận dữ liệu thủ công.
• Xây dựng môi trường quản lý hiệu suất máy tự động: Theo dõi các chỉ số Loss Time, Breakdown, NG Rate, UPH… thông qua dashboard trực quan.
• Cung cấp chỉ số OEE: Giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất sản xuất.
• Quản lý nhập xuất kho theo thời gian thực: Cập nhật hàng tồn kho tức thì, tiết kiệm nguồn lực.

>>>Chi tiết xem tại: Kết quả triển khai hệ thống SEEACT-MES tại Công ty Bao Bì Châu Thái Sơn

Để tìm hiểu thêm về giải pháp SEEACT-MES, hiên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và demo miễn phí: Hotline 0904.675.995. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ bạn!

Ứng dụng nâng cao và tương lai của Real time là gì?

Giám sát sản xuất thời gian thực là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng với những công nghệ và ứng dụng mới liên tục xuất hiện. Một trong những tiến bộ nhất là việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML) để phân tích dữ liệu sản xuất và dự đoán các sự cố tiềm ẩn trước khi chúng xảy ra. Các công nghệ này có thể xác định các mẫu và bất thường mà con người có thể không nhận ra, cho phép bảo trì chủ động và giảm thời gian ngừng hoạt động.

Xu hướng đáng kể khác là việc tích hợp giám sát thời gian thực với các hệ thống sản xuất khác, chẳng hạn như hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) và hệ thống thực thi sản xuất (MES). Sự tích hợp này cho phép có cái nhìn tổng thể hơn về quy trình sản xuất, tạo điều kiện cho việc phối hợp và ra quyết định tốt hơn giữa các bộ phận khác nhau.

Các giải pháp giám sát sản xuất dựa trên đám mây cũng đang thu hút sự chú ý vì chúng cho phép truy cập và giám sát dữ liệu sản xuất từ xa. Tính linh hoạt này cho phép các nhà sản xuất giám sát hoạt động từ bất cứ đâu, cải thiện khả năng ứng phó và hiệu quả hoạt động. 

Ngoài ra, sự phát triển của phần mềm và công cụ giám sát sản xuất tiên tiến và tinh vi hơn, bao gồm cả những công cụ sử dụng công nghệ thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR), sẽ cách mạng hóa cách các nhà sản xuất tương tác và diễn giải dữ liệu sản xuất.

Kết luận

Tóm lại, qua bài viết này hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quan và những kiến thức hữu ích về Real time là gì. Việc ứng dụng công nghệ real-time mang lại những lợi ích thiết thực, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất, tối ưu hóa nguồn lực và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. Để tiếp tục theo dõi các bài viết khác về quản lý sản xuất và các chủ đề liên quan, hãy thường xuyên truy cập website Seeact.vn của chúng tôi.