Shop Floor là gì? Vai trò và cách quản lý hiệu quả

Hiệu quả sản xuất là chìa khóa thành công cho mọi doanh nghiệp. Thế nhưng, thực tế đáng buồn là 20% thời gian sản xuất thường bị lãng phí bởi những vấn đề quản lý xưởng kém hiệu quả. Từ việc mất thời gian tìm kiếm nguyên vật liệu, xử lý sai sót, cho đến sự thiếu đồng bộ thông tin giữa các bộ phận, tất cả tạo nên những “nút thắt” vô hình, kéo tụt hiệu suất và lợi nhuận.

Chính vì vậy, quản lý hiệu quả khu vực sản xuất (hay còn gọi là Shop Floor) là vô cùng quan trọng. Vậy Shop Floor là gì và làm sao để tối ưu hoạt động của khu vực này?

Cùng DACO tìm hiểu câu trả lời ngay sau đây.

Shop Floor là gì?

Shop Floor là gì? Khác với ý nghĩa thông thường là một cửa hàng bán lẻ, trong lĩnh vực sản xuất, Shop Floor (hay còn gọi là “sàn xưởng”) mang một ý nghĩa hoàn toàn khác. Đây chính là trung tâm của mọi hoạt động sản xuất, là một khu vực trong nhà máy, xí nghiệp nơi diễn ra tất cả các công đoạn trực tiếp tạo ra sản phẩm.

Tại Shop Floor, nguyên vật liệu được tiếp nhận, gia công, lắp ráp, kiểm tra và đóng gói thành phẩm cuối cùng. Nơi đây tập trung máy móc, thiết bị, công nhân và tất cả những hoạt động cốt lõi tạo ra giá trị cho doanh nghiệp.

Theo Kiyoshi Suzaki, tác giả cuốn “The new Shop Floor Management”, quản lý Shop Floor hiệu quả dựa trên ba nguyên tắc chính:

• Genba (Hiện trường): Tập trung vào nơi tạo ra giá trị thực tế, chính là nhà máy hoặc dây chuyền sản xuất.
• Genbutsu (Hiện vật): Chú trọng vào thông tin thực tế, quan sát trực tiếp các vấn đề thay vì chỉ dựa trên báo cáo.
• Genjitsu (Thực tế): Phân tích và tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề dựa trên dữ liệu chính xác, nhất quán.

Các thành phần của Shop Floor

Để hiểu rõ hơn Shop Floor là gì, chúng ta cần phân tích các thành phần cấu thành nên khu vực sản xuất quan trọng này. Mỗi thành phần đều đóng vai trò nhất định trong việc vận hành và đảm bảo hiệu quả sản xuất chung.

1. Vật liệu: Đây là yếu tố đầu vào không thể thiếu, bao gồm nguyên vật liệu thô, vật liệu phụ, bán thành phẩm… Quản lý vật liệu hiệu quả (nhập kho, lưu trữ, vận chuyển…) là điều kiện tiên quyết để đảm bảo hoạt động sản xuất diễn ra liên tục, không bị gián đoạn.
2. Máy móc, thiết bị & dụng cụ: Tùy thuộc vào ngành nghề và quy mô sản xuất, mỗi doanh nghiệp sẽ có hệ thống máy móc, thiết bị và dụng cụ khác nhau. Các tài sản này cần được vận hành, bảo trì đúng cách để đảm bảo năng suất và tuổi thọ.
3. Công nghệ thông tin: Trong thời đại công nghiệp 4.0, công nghệ đóng vai trò then chốt trong quản lý Shop Floor. Các hệ thống MES, SFC, phần mềm quản lý sản xuất… giúp thu thập dữ liệu thời gian thực, giám sát hoạt động, hỗ trợ ra quyết định và tối ưu hóa quy trình.
4. Kiểm soát chất lượng: Các quy trình kiểm tra chất lượng được thực hiện xuyên suốt trong quá trình sản xuất nhằm đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
5. Store Room (Kho): Đây là nơi lưu trữ vật tư, phụ tùng, thành phẩm… Đối với doanh nghiệp áp dụng mô hình sản xuất tinh gọn (Lean Manufacturing) như Kanban, Storeroom có thể được xem như một phần mở rộng của Shop Floor.
6. Nhân viên: Công nhân trực tiếp vận hành máy móc, lắp ráp, kiểm tra sản phẩm… là lực lượng lao động chủ chốt tại Shop Floor. Năng lực, kỹ năng và sự phối hợp nhịp nhàng của đội ngũ nhân công ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất chung.

Tầm quan trọng của quản lý Shop Floor

Chúng ta đã đề cập đến Shop Floor là gì, sau đây hãy cùng đi sâu hơn vào một số lợi ích cụ thể mà việc quản lý hiệu quả khu vực sản xuất mang lại. Dưới đây là một số lý do chính khiến doanh nghiệp nên áp dụng các giải pháp quản lý Shop Floor tiên tiến.

Cải thiện hiệu suất và năng suất

Đây có lẽ là lợi ích quan trọng nhất của quản lý Shop Floor. Việc cải thiện hiệu suất và năng suất sản xuất sẽ tác động trực tiếp đến kết quả kinh doanh và doanh thu. Tiếp cận thông tin minh bạch, theo thời gian thực về hoạt động sản xuất cho phép doanh nghiệp đưa ra những điều chỉnh kịp thời để rút ngắn thời gian sản xuất, giảm thiểu lãng phí và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Thông thường, những mục tiêu này sẽ dễ dàng đạt được hơn khi sử dụng phần mềm quản lý kho phù hợp với bối cảnh và nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Bên cạnh những tính năng mà phần mềm cung cấp, việc tích hợp với các ứng dụng và chương trình khác cũng mang lại nhiều lợi ích đáng kể.

Giảm thiểu lãng phí và sai sót

Mặc dù lãng phí và sai sót là điều không thể tránh khỏi hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu đáng kể thông qua việc ứng dụng phần mềm quản lý phù hợp. Đặc biệt, trong môi trường sản xuất với nhịp độ nhanh, sai sót có thể xảy ra ở bất kỳ công đoạn nào. Quản lý Shop Floor hiệu quả giúp hợp lý hóa quy trình, thiết lập các quy tắc và tiêu chuẩn rõ ràng, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm. Lập kế hoạch sản xuất chi tiết giúp đảm bảo sử dụng nguồn lực hiệu quả, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa nguyên vật liệu.

>>>Xem thêm:

• Hướng dẫn 5 bước lập kế hoạch hiệu quả

• 8 Lãng phí trong sản xuất tinh gọn: Cách nhận biết & Khắc phục

Cải thiện giao tiếp

Lợi ích này có liên quan mật thiết đến hiệu suất và năng suất, bởi giao tiếp hiệu quả là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của một nhóm và dự án. Trong môi trường kinh doanh hiện đại, với tốc độ phát triển nhanh chóng và sự kết nối chặt chẽ giữa các bộ phận, nhu cầu về sự minh bạch và giao tiếp rõ ràng càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Hậu quả của việc giao tiếp kém hiệu quả có thể rất nghiêm trọng và kéo dài. Do đó, việc sử dụng phần mềm hỗ trợ giao tiếp nội bộ sẽ giúp nhân viên trao đổi thông tin một cách thuận tiện, rõ ràng, từ đó nâng cao năng suất làm việc. Lợi ích của giao tiếp hiệu quả không chỉ giới hạn trong nội bộ doanh nghiệp mà còn mở rộng đến các đối tác bên ngoài, giúp tăng cường sự hài lòng và hợp tác.

Tăng cường an toàn và khả năng dự đoán

An toàn lao động là yếu tố cực kỳ quan trọng trong môi trường sản xuất. Áp dụng các giải pháp quản lý Shop Floor tiên tiến giúp tăng cường an toàn lao động, cho phép nhân viên kiểm soát tốt hơn quá trình sản xuất. Khi có cái nhìn tổng quan về hoạt động sản xuất, ban quản lý và nhân viên có thể kiểm soát Shop Floor một cách hiệu quả. Khả năng dự đoán kết quả và nhu cầu thay đổi trên sàn sản xuất sẽ giúp cải thiện hiệu suất và tăng sự hài lòng của nhân viên.

Những thách thức thường gặp trong quản lý Shop Floor là gì?

Vận hành sản xuất hiệu quả luôn là thách thức lớn đối với mọi doanh nghiệp. Bài toán quản lý Shop Floor cũng không ngoại lệ, ẩn chứa nhiều khó khăn phổ biến như:

Quản lý luồng vật liệu và hàng tồn kho

Theo dõi sát sao dòng chảy vật liệu từ khâu nhập kho, sản xuất đến thành phẩm là một thách thức lớn, đặc biệt đối với doanh nghiệp chưa ứng dụng phần mềm quản lý. Tình trạng thiếu hụt nguyên vật liệu, tồn kho dư thừa, thất thoát do thất lạc… gây gián đoạn sản xuất, gia tăng chi phí và lãng phí.

Kiểm soát quy trình sản xuất thời gian thực

Việc cập nhật tiến độ sản xuất, năng suất máy móc, hiệu suất lao động… thường chậm trễ, gây khó khăn cho việc kiểm soát và điều chỉnh kế hoạch sản xuất kịp thời.

Thiếu dữ liệu chính xác cho ra quyết định

Dữ liệu sản xuất thường phân tán, rời rạc, thiếu đồng bộ, khiến việc phân tích, đánh giá và ra quyết định gặp nhiều khó khăn.

Thiếu hiệu quả trong giao tiếp và phối hợp

Trao đổi thông tin giữa các bộ phận liên quan đến sản xuất (kho, sản xuất, kiểm tra chất lượng, bảo trì…) thường không thông suốt, dẫn đến chậm trễ, sai sót và ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Áp lực tối ưu hóa chi phí và năng suất

Doanh nghiệp chịu áp lực lớn trong việc tối ưu hóa chi phí và năng suất để duy trì cạnh tranh. Điều này đòi hỏi giảm thiểu chi phí sản xuất, nâng cao năng suất lao động và sử dụng tài nguyên hiệu quả.

Quản lý và đào tạo nhân sự

Đào tạo công nhân mới, nâng cao kỹ năng cho công nhân hiện hữu, quản lý hiệu suất lao động… là những thách thức lớn đối với doanh nghiệp, đặc biệt khi chưa có hệ thống quản lý nhân sự hiệu quả.

Đảm bảo an toàn lao động

Ưu tiên hàng đầu là đảm bảo an toàn lao động. Để kiểm soát và ngăn ngừa tai nạn lao động tại phân xưởng, cần đầu tư nghiêm túc vào cơ sở vật chất, quy trình đào tạo bài bản và giám sát chặt chẽ.

Các giải pháp quản lý Shop Floor hiệu quả 

Để quản lý Shop Floor hiệu quả, doanh nghiệp có thể áp dụng các phương pháp truyền thống hoặc ứng dụng công nghệ hiện đại. Mỗi phương pháp đều có những ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng quy mô và đặc thù sản xuất.

Phương pháp quản lý truyền thống

• Quản lý bằng bảng biểu, sổ sách: Đây là phương pháp đơn giản, dễ áp dụng, phù hợp với các xưởng sản xuất nhỏ, quy trình đơn giản. Tuy nhiên, phương pháp này thiếu linh hoạt, khó cập nhật thông tin theo thời gian thực, dễ xảy ra sai sót và khó mở rộng khi quy mô sản xuất tăng.
• 5S: Phương pháp 5S (Sàng lọc, Sắp xếp, Sạch sẽ, Săn sóc, Sẵn sàng) giúp tổ chức và sắp xếp nơi làm việc một cách khoa học, gọn gàng, từ đó nâng cao hiệu suất và an toàn lao động. Tuy nhiên, 5S chỉ là nền tảng ban đầu và cần được kết hợp với các phương pháp quản lý khác để đạt hiệu quả tối ưu.
• Kanban: Hệ thống Kanban giúp kiểm soát dòng vật liệu và giảm tồn kho hiệu quả. Tuy nhiên, việc triển khai Kanban đòi hỏi sự kỷ luật và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình từ tất cả các bộ phận.

>>>Tìm hiểu chi tiết: 

• 5S là gì? Hướng dẫn cách xây dựng quy trình 5S trong sản xuất

• Kanban là gì? Hướng dẫn chi tiết từ A-Z về Kanban

Nhìn chung, các phương pháp truyền thống có ưu điểm là chi phí thấp, dễ triển khai ban đầu. Tuy nhiên, chúng thường khó mở rộng quy mô, thiếu chính xác, tốn thời gian và không phù hợp với môi trường sản xuất phức tạp.

Ứng dụng công nghệ

Để quản lý Shop Floor hiệu quả hơn trong thời đại số, việc ứng dụng công nghệ là điều tất yếu. Một số công nghệ phổ biến được sử dụng bao gồm: 

• Phần mềm quản lý sản xuất (MES): MES là giải pháp cốt lõi cho quản lý Shop Floor, đây là công cụ cốt lõi giúp giám sát, điều khiển và tối ưu toàn bộ quy trình sản xuất theo thời gian thực. MES cho phép thu thập dữ liệu sản xuất, quản lý lệnh sản xuất, theo dõi hiệu suất, kiểm soát chất lượng và phân tích dữ liệu, từ đó nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động.

>>>Hệ thống MES là gì? Tại sao lại quan trọng với nhà máy sản xuất

• Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP): ERP tích hợp tất cả các quy trình kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm quản lý sản xuất, tạo ra một hệ thống thông tin thống nhất. Tuy nhiên, ERP thường không tập trung sâu vào chi tiết hoạt động trên Shop Floor như MES mà bao quát các chức năng khác như kế toán, nhân sự, bán hàng…
• Internet vạn vật (IoT): Nhờ kết nối các thiết bị và máy móc trên Shop Floor, IoT cho phép thu thập dữ liệu sản xuất tự động, theo dõi hoạt động theo thời gian thực, đồng thời hỗ trợ phân tích và ra quyết định khi tích hợp với MES/ERP. 

Công nghệ mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm dữ liệu chính xác, tiết kiệm thời gian, gia tăng hiệu suất, từ đó tăng lợi nhuận và giảm chi phí đáng kể. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần cân nhắc chi phí đầu tư ban đầu cao và yêu cầu về hạ tầng công nghệ, khiến công nghệ này phù hợp hơn với doanh nghiệp vừa và lớn.

Quản lý Shop Floor thông minh với SEEACT-MES 

SEEACT-MES là giải pháp quản lý sản xuất toàn diện, được phát triển bởi DACO – đơn vị tiên phong với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tự động hóa và quản lý sản xuất. Hệ thống này hỗ trợ doanh nghiệp kiểm soát và tối ưu hóa toàn bộ hoạt động sản xuất trên Shop Floor thông qua các chức năng cốt lõi:

• Lập kế hoạch và theo dõi sản xuất: Hệ thống cho phép lập kế hoạch chi tiết, theo dõi tiến độ sản xuất theo thời gian thực, quản lý lệnh sản xuất và phân bổ nguồn lực hiệu quả, đảm bảo sản xuất diễn ra đúng tiến độ và tối ưu năng suất.
• Kiểm soát chất lượng toàn diện: SEEACT-MES giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm ở từng công đoạn, từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm đầu ra, quản lý lô hàng và theo dõi các chỉ số chất lượng quan trọng, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn đề ra.
• Nâng cao hiệu suất thiết bị: Hệ thống giám sát tình trạng hoạt động của máy móc, thiết bị, hỗ trợ lập lịch bảo trì, bảo dưỡng và tính toán hiệu suất thiết bị tổng thể (OEE), giúp kéo dài tuổi thọ và tối ưu hóa hiệu suất sử dụng tài sản.
• Phân tích và cải thiện hiệu suất: SEEACT-MES cung cấp công cụ theo dõi và phân tích các chỉ số hiệu suất sản xuất (KPI) quan trọng, giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động, nhanh chóng phát hiện điểm nghẽn và đưa ra quyết định cải tiến kịp thời.
• Xử lý sự cố nhanh chóng: Hệ thống cho phép phát hiện, ghi nhận và xử lý các sự cố phát sinh trên Shop Floor một cách nhanh chóng, giảm thiểu thời gian chết và tối ưu hóa hoạt động sản xuất.
• Quản lý kho hiệu quả: SEEACT giúp theo dõi nhập/xuất/tồn kho nguyên vật liệu theo thời gian thực, đảm bảo nguồn cung ứng liên tục cho sản xuất, đồng thời tối ưu hóa quản lý kho bãi.

Với sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ DACO, SEEACT-MES sẽ là giải pháp tối ưu cho các doanh nghiệp sản xuất mong muốn tối ưu hóa quy trình, nâng cao năng suất và đạt được sự phát triển bền vững.

>>>Tìm hiểu chi tiết: Hệ thống quản lý sản xuất SEEACT-MES

Hoặc liên hệ với DACO theo hotline: 0904.675.995 để được tư vấn chi tiết.

Lời kết

Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Shop Floor là gì, tầm quan trọng của việc quản lý hiệu quả khu vực này cũng như các giải pháp để tối ưu hóa hoạt động sản xuất.

Bằng việc áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp, kết hợp với việc ứng dụng công nghệ hiện đại, doanh nghiệp có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường và đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững.

Đừng quên theo dõi website Seeact.vn của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về quản lý sản xuất và các xu hướng công nghệ mới nhất!