MES ERP: Giải mã “bộ đôi hoàn hảo” cho nhà máy thông minh

MES ERP đang trở thành “bộ đôi hoàn hảo” không thể thiếu trong quá trình xây dựng nhà máy thông minh. Vậy, MES và ERP là gì và tại sao chúng lại đóng vai trò then chốt trong việc tối ưu hóa hiệu suất sản xuất? 

Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về sự kết hợp giữa Hệ thống điều hành sản xuất (MES) và Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP), phân tích lợi ích và cách thức triển khai hiệu quả cho các doanh nghiệp sản xuất hiện đại.

Giới thiệu chung về MES ERP

MES là gì?

MES (Manufacturing Execution System) là Hệ thống điều hành sản xuất, đóng vai trò trung gian giữa hệ thống ERP (Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp) và các thiết bị tự động hóa sản xuất trên sàn nhà máy. MES tập trung vào việc quản lý, giám sát và kiểm soát các hoạt động sản xuất theo thời gian thực, bao gồm:

• Giám sát và thu thập dữ liệu sản xuất: Theo dõi tiến độ, hiệu suất, chất lượng sản phẩm và các thông số hoạt động của máy móc, thiết bị.
• Quản lý quy trình sản xuất: Điều phối và kiểm soát các công đoạn sản xuất, đảm bảo thực hiện đúng quy trình và tiêu chuẩn.
• Quản lý vật tư và kho bãi: Theo dõi lượng tồn kho, điều phối vật tư, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất.
• Quản lý chất lượng: Kiểm soát chất lượng sản phẩm trong suốt quá trình sản xuất, phát hiện và xử lý các lỗi, sai sót.
• Phân tích và báo cáo: Cung cấp thông tin, báo cáo về hiệu quả sản xuất, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định kịp thời.

Mục tiêu chính của MES là tối ưu hóa hiệu suất sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thiểu chi phí và tăng cường khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp.

>>>Xem chi tiết: Tại sao nói hệ thống điều hành sản xuất MES là giải pháp tối ưu cho nhà máy sản xuất?

ERP là gì?

ERP (Enterprise Resource Planning) là Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp, một giải pháp phần mềm tích hợp giúp quản lý toàn bộ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trên một nền tảng duy nhất. ERP kết nối và tự động hóa các quy trình từ tài chính, kế toán, sản xuất, chuỗi cung ứng, bán hàng, nhân sự đến quản lý quan hệ khách hàng (CRM).

Các chức năng chính của ERP bao gồm:

• Quản lý tài chính: Theo dõi dòng tiền, quản lý ngân sách, lập báo cáo tài chính.
• Quản lý sản xuất: Lập kế hoạch sản xuất, quản lý vật tư, kiểm soát chất lượng.
• Quản lý chuỗi cung ứng: Theo dõi đơn hàng, quản lý kho bãi, điều phối vận chuyển.
• Quản lý bán hàng và dịch vụ: Quản lý đơn hàng, theo dõi khách hàng, chăm sóc khách hàng.
• Quản lý nhân sự: Quản lý thông tin nhân viên, tính lương, chấm công.

Lưu ý: Mặc dù một số hệ thống ERP có các chức năng liên quan đến sản xuất, nhưng chủ yếu chúng chỉ đóng vai trò là công cụ chia sẻ thông tin trên toàn doanh nghiệp. Chúng không đủ khả năng để kiểm soát và điều hành chính xác quy trình sản xuất thực tế.

Như vậy, có thể thấy MES và ERP có vai trò riêng biệt nhưng bổ trợ, trong khi MES chủ yếu tập trung vào các hoạt động sản xuất diễn ra trên sàn nhà máy thì ERP mang lại một cái nhìn rộng hơn, quản lý các nguồn lực và quy trình trên toàn bộ doanh nghiệp.

Sự khác biệt ban đầu này đã đặt nền tảng cho việc hiểu lý do tại sao cả hai hệ thống đều cần thiết và cách chúng bổ sung cho nhau.

ERP MES: Hai “mảnh ghép” quan trọng trong nhà máy thông minh khác nhau như thế nào?

Trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0, ERP và MES đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng nhà máy thông minh. Tuy nhiên, dù cùng hướng đến mục tiêu tối ưu hóa hoạt động sản xuất, chúng lại có những chức năng và phạm vi hoạt động khác biệt.

Vậy điểm khác nhau giữa hệ thống ERP và MES là gì?

Tại sao việc tích hợp MES và ERP lại quan trọng?

Giá trị thực sự đối với nhiều nhà sản xuất nằm ở việc kết hợp hệ thống MES và ERP. Tích hợp cho phép cả hai hệ thống chia sẻ dữ liệu liền mạch, tạo ra một cái nhìn thống nhất về toàn bộ hoạt động – từ sàn nhà máy đến văn phòng điều hành. 

MES là hệ thống thực thi, ERP là trung tâm lập kế hoạch

MES tập trung vào việc thực hiện các hoạt động sản xuất trên sàn nhà máy, trong khi ERP đóng vai trò là trung tâm lập kế hoạch chiến lược cho toàn bộ doanh nghiệp. Hai hệ thống này phối hợp chặt chẽ để đảm bảo kế hoạch sản xuất được thực hiện hiệu quả và các hoạt động sản xuất được phản ánh chính xác trong các hệ thống quản lý cấp cao hơn.

Luồng thông tin: trao đổi dữ liệu giữa MES ERP system

• Từ ERP đến MES: Kế hoạch sản xuất, lệnh sản xuất, định mức nguyên vật liệu, thông tin định tuyến và các tiêu chuẩn chất lượng thường được gửi từ ERP đến MES
• Từ MES đến ERP: Dữ liệu sản xuất theo thời gian thực, bao gồm số lượng đã hoàn thành, lượng nguyên vật liệu đã sử dụng, giờ công lao động, trạng thái máy móc và kết quả kiểm tra chất lượng, được báo cáo ngược lại từ MES đến ERP

Luồng dữ liệu hai chiều giữa MES và ERP là yếu tố then chốt để tạo ra một hệ thống khép kín, nơi kế hoạch định hướng việc thực thi và việc thực thi cung cấp phản hồi để lập kế hoạch tốt hơn.

Tóm lại:

• ERP giống như bộ não của doanh nghiệp, giúp quản lý toàn bộ hoạt động và đưa ra các quyết định chiến lược.
• MES giống như hệ thần kinh của nhà máy, giúp điều hành và kiểm soát từng công đoạn sản xuất một cách chính xác và hiệu quả.

Khi kết hợp hài hòa, ERP và MES sẽ tạo nên một hệ thống quản lý sản xuất toàn diện, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, nâng cao năng lực cạnh tranh và tiến gần hơn đến mục tiêu nhà máy thông minh.

Các yếu tố cần cân nhắc khi tích hợp hệ thống MES ERP

Để tích hợp ERP MES một cách hiệu quả, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, điều quan trọng là phải xây dựng nền tảng vững chắc. Điều này bao gồm đảm bảo rằng các giải pháp sản xuất kỹ thuật số trong nhà máy được kết nối liền mạch, cho phép tất cả các hệ thống hoạt động chặt chẽ và tối ưu.

Về mặt chiến lược, trong bối cảnh Công nghiệp 4.0, dữ liệu đóng vai trò then chốt. Việc chia sẻ dữ liệu sản xuất giữa ERP và MES hỗ trợ đắc lực cho việc lập kế hoạch và giám sát toàn bộ quy trình sản xuất. 

Ví dụ, bảo trì dự đoán cung cấp các phân tích kỹ thuật, cho phép lên kế hoạch và giám sát quá trình bảo trì. Tuy nhiên, những phương pháp tiếp cận này chỉ hiệu quả khi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của nhà máy được thiết kế để thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu. Đây chính là điểm mạnh của việc tích hợp ERP MES, hỗ trợ toàn diện các công việc này.

Nếu doanh nghiệp bỏ qua việc tích hợp, họ có thể mất khả năng truy cập đầy đủ vào dữ liệu sản xuất, vốn là nền tảng cho các mô hình kinh doanh mới. 

Do đó, nếu tổ chức của bạn chưa triển khai tích hợp ERP/MES (hoặc đã có ERP nhưng chưa tích hợp MES), bạn nên xem xét thực hiện kế hoạch này càng sớm càng tốt. Việc triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại trong sản xuất tạo ra cơ sở vững chắc cho sự thành công của công ty trong thời đại kỹ thuật số 4.0. 

Vì vậy, hãy cân nhắc triển khai hệ thống MES cho nhà máy của bạn ngay hôm nay.

Lựa chọn DACO cho giải pháp SEEACT-MES hàng đầu

Khi nói đến việc lựa chọn giải pháp MES tối ưu cho nhà máy thông minh, DACO với hệ thống SEEACT-MES nổi bật lên như một sự lựa chọn hàng đầu tại Việt Nam. DACO không chỉ là một công ty hàng đầu trong lĩnh vực tự động hóa và giải pháp kỹ thuật công nghiệp, mà còn là đối tác đáng tin cậy giúp các doanh nghiệp sản xuất chuyển đổi số thành công.

Những dự án thành công tiêu biểu của DACO có thể kể đến như dự án triển khai hệ thống SEEACT-MES tại nhà máy Sungho, bao bì Tân Long, Châu Thái Sơn (nằm trong khuôn khổ phát triển nhà máy thông minh do Samsung và Bộ Công thương phối hợp)….

Với đội ngũ chuyên gia IT và OT giàu kinh nghiệm, hơn 15 năm hoạt động, DACO đã chứng minh năng lực triển khai thành công các giải pháp công nghệ cho nhiều doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam. SEEACT-MES được đánh giá là một trong những hệ thống MES hàng đầu hiện nay, mang đến khả năng quản lý sản xuất toàn diện và chuyên sâu.

Hệ thống cung cấp nhiều module và lợi ích thiết thực, bao gồm:

• Trực quan hóa dữ liệu sản xuất theo thời gian thực.
• Quản lý kho thông minh.
• Quản lý hiệu suất tổng thể (OEE).
• Quản lý lệnh và kế hoạch sản xuất.
• Quản lý công đoạn sản xuất.
• Quản lý chất lượng.

SEEACT-MES giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu sai sót và chi phí, hỗ trợ ra quyết định chính xác và kịp thời, kéo dài tuổi thọ thiết bị và kiểm soát chất lượng toàn diện. Đặc biệt, hệ thống cho phép trao đổi thông tin tự động giữa các công đoạn sản xuất và các hệ thống khác trong nhà máy như hệ thống ERP (Enterprise Resource Planning), hệ thống SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), hệ thống PDM (Product Data Management) và hệ thống QMS (Quality Management System). DACO có thể tư vấn và triển khai hệ thống MES ngay cả khi doanh nghiệp đã có hệ thống ERP.

Với những ưu điểm vượt trội, SEEACT-MES của DACO là một lựa chọn đáng tin cậy cho các doanh nghiệp sản xuất đang hướng tới chuyển đổi số và tối ưu hóa hoạt động.

Hãy liên hệ với Daco Việt Nam qua Hotline 0904.675.995 ngay hôm nay để nhận tư vấn chi tiết và đăng ký demo miễn phí SEEACT-MES!

>>>Đăng ký nhận DEMO miễn phí giải pháp SEEACT-MES<<<

MES ERP và những câu hỏi liên quan

Các mô hình tích hợp MES ERP

Tích hợp MES và ERP là yếu tố then chốt để tối ưu hóa sản xuất, với ba mô hình chính:

• Mô hình điểm-điểm: Kết nối trực tiếp giữa ERP MES, đơn giản cho số lượng tích hợp nhỏ, nhưng phức tạp khi mở rộng.
• Mô hình Hub-and-spoke: Sử dụng nền tảng trung gian (hub) làm cầu nối, giảm kết nối trực tiếp và dễ dàng mở rộng.
• Mô hình ESB: Kiến trúc phần mềm trung gian, cho phép giao tiếp thông qua các dịch vụ định nghĩa trước, tăng tính linh hoạt.

Lựa chọn mô hình phù hợp phụ thuộc vào quy mô, ngân sách, và chiến lược của doanh nghiệp, đòi hỏi sự đánh giá kỹ lưỡng và tư vấn chuyên gia.

ERP có thay thế được MES không?

Khi phân vân giữa MES và ERP, nhiều doanh nghiệp sản xuất thường đặt câu hỏi: “Liệu ERP có thể thay thế hoàn toàn MES?”. Theo tiêu chuẩn ISA 95 do Hiệp hội Tự động hóa Quốc tế (ISA) ban hành, câu trả lời là KHÔNG. 

Mặc dù ERP ngày càng được trang bị nhiều tính năng hỗ trợ quản lý sản xuất, hai hệ thống này vẫn giữ vai trò riêng biệt.

ERP tập trung vào lập kế hoạch và quản lý nguồn lực tổng thể của doanh nghiệp, từ tài chính, nhân sự đến chuỗi cung ứng. Trong khi đó, MES chuyên sâu vào việc điều hành và kiểm soát quy trình sản xuất theo thời gian thực tại nhà máy.

Do đó, dù ERP có mở rộng đến đâu, nó vẫn không thể thay thế MES trong việc cung cấp thông tin chi tiết và điều khiển trực tiếp các hoạt động sản xuất trên sàn nhà máy.

Tóm lại, bài toán lựa chọn giữa MES và ERP không phải là “hoặc“, mà là “và“. Việc tích hệ thống ERP và MES sẽ giúp doanh nghiệp sản xuất xây dựng một nền tảng quản lý vững chắc, tối ưu hóa hoạt động và đạt được thành công bền vững trong thị trường cạnh tranh ngày nay.

Tương lai của MES và ERP: Xu hướng và đổi mới

Tương lai của MES ERP đang định hình bởi sự phát triển công nghệ nhanh chóng, đặc biệt là trong bối cảnh Công nghiệp 4.0. Xu hướng rõ rệt nhất là sự tích hợp sâu rộng hơn, với MES và ERP trở nên mô-đun hóa, dựa trên đám mây và kết nối mạnh mẽ thông qua Internet vạn vật (IoT).

Các mạng lưới cảm biến và thiết bị truyền động không dây, cùng với thẻ RFID, sẽ đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi và điều chỉnh sản xuất theo thời gian thực. Các hệ thống ERP và MES hiện đại sẽ tận dụng những công nghệ này để duy trì sự kiểm soát tối ưu trên toàn bộ quy trình sản xuất, mang lại hiệu quả và tính linh hoạt chưa từng có.

Kết luận

Có thể thấy, sự kết hợp giữa MES ERP là xu hướng tất yếu cho các doanh nghiệp sản xuất trong kỷ nguyên 4.0. Việc triển khai thành công “bộ đôi hoàn hảo” này không chỉ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững trong tương lai. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về MES và ERP.

Để được tư vấn và triển khai các giải pháp tự động hóa và xây dựng nhà máy thông minh, hãy liên hệ ngay với chúng tôi – DACO – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cung cấp giải pháp công nghệ sản xuất thông minh.