5S trong y tế: Lợi ích & Cách triển khai hiệu quả

5S là một phương pháp quản lý xuất phát từ Nhật Bản, nổi tiếng với hiệu quả trong việc cải thiện môi trường làm việc và nâng cao năng suất. Trong lĩnh vực y tế, 5S đóng vai trò đặc biệt quan trọng, góp phần tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Vậy 5S trong y tế là gì? Ứng dụng cụ thể của nó ra sao? Bài viết này của DACO sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về 5S và cách thức triển khai hiệu quả trong các cơ sở y tế.

5S trong y tế là gì?

5S là một phương pháp quản lý đến từ Nhật Bản, được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả y tế. 5S là viết tắt của 5 chữ S với ý nghĩa như sau:

• Sàng lọc (Seiri): Loại bỏ những vật dụng, tài liệu không cần thiết ra khỏi nơi làm việc.
• Sắp xếp (Seiton): Sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp những vật dụng cần thiết sao cho dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy, dễ kiểm tra.
• Sạch sẽ (Seiso): Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ nơi làm việc, máy móc, thiết bị.
• Săn sóc (Seiketsu): Duy trì 3S trên bằng cách thường xuyên kiểm tra, đánh giá.
• Sẵn sàng (Shitsuke): Rèn luyện ý thức tự giác, tạo thành thói quen thực hiện 5S một cách thường xuyên.

Mô hình 5S đang được ứng dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực, không phân biệt quy mô hay loại hình tổ chức. Trong ngành y tế, 5S mang lại hiệu quả đáng kể, góp phần tạo môi trường làm việc sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ và chăm sóc sức khỏe.

>>>Xem chi tiết: Quy tắc 5S là gì? Ứng dụng 5S cho loại hình doanh nghiệp nào?

Lợi ích của việc thực hiện 5S là gì trong y tế

Trong môi trường y tế, việc đảm bảo an toàn và hiệu quả là vô cùng quan trọng. Một trong những phương pháp hữu hiệu để đạt được mục tiêu này chính là áp dụng 5S. Vậy lợi ích của việc thực hiện 5S trong y tế là gì?

Đối với Bệnh nhân

Việc áp dụng 5S mang đến cho người bệnh những lợi ích thiết thực như: giảm thiểu sai sót trong quy trình khám chữa bệnh, rút ngắn thời gian chờ đợi, giảm chi phí điều trị và tạo cảm giác an tâm, thoải mái trong môi trường y tế sạch sẽ, chuyên nghiệp.

Đối với Nhân viên Y tế

5S tạo điều kiện cho nhân viên y tế được làm việc trong môi trường sạch sẽ, ngăn nắp, giúp dễ dàng tìm kiếm dụng cụ, thuốc men và hồ sơ bệnh án. Điều này giúp nâng cao hiệu suất làm việc, giảm căng thẳng và tăng sự hài lòng trong công việc. 

5S cũng khuyến khích sự tham gia đóng góp ý kiến của nhân viên trong việc cải thiện môi trường làm việc, từ đó nâng cao tinh thần làm việc nhóm và sự gắn kết.

Đối với Cơ sở Khám chữa bệnh

5S giúp cơ sở y tế nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm thiểu chi phí vận hành, tăng sự hài lòng của bệnh nhân, xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp và uy tín, từ đó thu hút bệnh nhân và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Các lợi ích chung cho đơn vị y tế

• Nâng cao chất lượng: 5S trong y tế giúp giảm thiểu sai sót y khoa, từ đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và an toàn cho bệnh nhân.
• Giảm chi phí bằng cách loại bỏ lãng phí trong việc sử dụng vật tư, thuốc men, thời gian và không gian, từ đó giảm chi phí vận hành.
• Tăng hiệu suất, tối ưu hóa quy trình làm việc, giảm thời gian chờ đợi của bệnh nhân và tăng năng suất làm việc của nhân viên y tế.
• Đảm bảo an toàn: 5S giúp tạo môi trường làm việc an toàn, ngăn ngừa tai nạn lao động và sự cố y khoa.
• Nâng cao tinh thần, tạo môi trường làm việc tích cực, chuyên nghiệp, giúp nâng cao tinh thần và động lực làm việc cho nhân viên y tế.

Quy trình triển khai 5s trong y tế

Việc áp dụng 5S trong lĩnh vực y tế đòi hỏi sự tối ưu hóa các bước trong quy trình để đạt hiệu quả cao nhất. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về quy trình 5S trong y tế :

Seiri (Sàng lọc)

Đầu tiên, các cơ sở y tế cần xác định rõ ràng những vật dụng, thiết bị y tế, tài liệu, thuốc men… thực sự cần thiết cho hoạt động khám chữa bệnh. Sau đó, tiến hành loại bỏ những thứ không cần thiết, không sử dụng hoặc đã hết hạn sử dụng. Việc sàng lọc giúp giải phóng không gian, giảm thiểu tình trạng lãng phí và tạo điều kiện thuận lợi cho các bước tiếp theo.

Seiton (Sắp xếp)

Mọi thứ cần được sắp xếp một cách khoa học, gọn gàng và dễ tìm kiếm. Dụng cụ y tế, thuốc men, hồ sơ bệnh án… cần được để đúng vị trí, có nhãn mác rõ ràng. 

Nguyên tắc sắp xếp cần đảm bảo tính thuận tiện, dễ lấy, dễ thấy, dễ kiểm tra và dễ trả lại. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả công việc và giảm thiểu sai sót.

Seiso (Sạch sẽ)

“Sạch sẽ” là bước không thể thiếu trong 5S trong y tế. Việc vệ sinh toàn diện, bao gồm môi trường làm việc, phòng bệnh, khu vực điều trị và dụng cụ y tế, cần được thực hiện thường xuyên và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình. 

Điều này không chỉ giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn, bảo vệ sức khỏe cho cả bệnh nhân và nhân viên y tế mà còn tạo nên một không gian thoải mái, an tâm cho người bệnh trong quá trình điều trị.

Seiketsu (Săn sóc)

Đây là bước duy trì và cải tiến 3S trước đó. Cần thiết lập các tiêu chuẩn, quy định rõ ràng về sàng lọc, sắp xếp và sạch sẽ, đồng thời thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện. Việc chuẩn hóa quy trình giúp đảm bảo 5S được thực hiện một cách nhất quán, hiệu quả và bền vững.

Shitsuke (Sẵn sàng và Duy trì)

Bước cuối cùng “Sẵn sàng” là tạo thói quen và duy trì việc thực hiện 5S một cách tự giác, thường xuyên. Điều này đòi hỏi sự thay đổi về tư duy, ý thức và tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân. Cần xây dựng văn hóa 5S trong cơ sở y tế, khuyến khích sự tham gia, đóng góp ý kiến của nhân viên và thường xuyên tổ chức các hoạt động 5S để duy trì hiệu quả.

Việc áp dụng triệt để 5S trong lĩnh vực y tế không chỉ mang lại hiệu quả rõ rệt mà còn đóng góp đáng kể vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ. Cụ thể, 5S giúp tối ưu hóa quy trình làm việc, giảm thiểu sai sót, đảm bảo an toàn cho người bệnh, đồng thời tạo dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.

>>>Có thể bạn muốn biết: 5S trong sản xuất thực phẩm: Nâng cao năng suất & chất lượng

Một số lưu ý khi triển khai quy trình 5s trong y tế

Để triển khai 5S trong y tế đạt hiệu quả cao và bền vững, cần lưu ý một số điểm sau:

1. Xác định mục tiêu và lập kế hoạch chi tiết

Trước khi triển khai, cần xác định rõ ràng mục tiêu cụ thể của việc áp dụng 5S, ví dụ như: nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm thiểu nhiễm khuẩn, cải thiện môi trường làm việc… Dựa trên mục tiêu, xây dựng kế hoạch chi tiết với các bước thực hiện, thời gian, nguồn lực và phương pháp đánh giá.

2. Đào tạo và tuyên truyền

Tổ chức các buổi đào tạo để phổ biến kiến thức về 5S, lợi ích, quy trình thực hiện và vai trò của từng cá nhân. Tuyên truyền rộng rãi thông qua các hình thức phù hợp như: poster, bảng tin, tập san nội bộ… Đảm bảo mọi nhân viên y tế đều hiểu rõ và nhận thức được tầm quan trọng của 5S.

3. Thực hiện 5S một cách có hệ thống và liên tục

Triển khai 5S theo đúng trình tự các bước: Sàng lọc, Sắp xếp, Sạch sẽ, Săn sóc và Sẵn sàng. Thực hiện 5S thường xuyên, liên tục, không được xem nhẹ bất kỳ bước nào. Duy trì 5S như một hoạt động thường quy, lâu dài trong cơ sở y tế.

4. Kiểm tra và đánh giá

Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện 5S. Định kỳ đánh giá kết quả, phát hiện những điểm mạnh, điểm yếu để kịp thời điều chỉnh, cải thiện. Sử dụng các công cụ đánh giá phù hợp như: phiếu kiểm tra, bảng điểm, biểu đồ…

5. Khuyến khích và ghi nhận

Khuyến khích nhân viên y tế tham gia tích cực vào các hoạt động 5S. Ghi nhận, khen thưởng những cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện 5S. Tạo động lực để duy trì và phát triển 5S, xây dựng văn hóa 5S trong cơ sở y tế.

Ví dụ áp dụng thành công 5S trong y tế

Bệnh viện Đa khoa Hà Đông

Năm 2018, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông triển khai kế hoạch “Áp dụng thực hành 5S và xây dựng môi trường bệnh viện Xanh – Sạch – Đẹp” tại các khoa, phòng. Mỗi khoa, phòng tự xây dựng bảng phân công thực hiện 5S phù hợp với đặc thù công việc. Nhân viên y tế dành thời gian mỗi ngày để lau chùi, sắp xếp nơi làm việc, loại bỏ vật dụng không cần thiết, sắp xếp gọn gàng vật dụng cần thiết. Kết quả đạt được:

• Rút ngắn thời gian tìm kiếm, giảm sai sót chuyên môn, đảm bảo an toàn cho người bệnh.
• Gần 98% buồng bệnh được trang bị cây xanh, tạo không khí trong lành, thoải mái.
• 5S trở thành thói quen của nhân viên, hạn chế nhầm lẫn, sai sót.
• Tránh lãng phí thời gian, nguồn lực, nguyên vật liệu.
• Phòng Quản lý chất lượng xây dựng bảng kiểm và đánh giá định kỳ hàng tháng để duy trì 5S.

Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp

Từ tháng 7/2017, Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp chọn Khoa Cấp cứu làm khoa thí điểm áp dụng 5S. Khoa đã tiến hành:

• Đánh giá thực trạng hoạt động và xây dựng đề án cải tiến môi trường làm việc.
• Phát động tổng vệ sinh, sàng lọc vật dụng không cần thiết.
• Lập danh mục và sắp xếp vật tư, thiết bị khoa học, dễ sử dụng.
• Đánh giá định kỳ việc thực hiện 5S của nhân viên.

Đến tháng 11/2017, Khoa Cấp cứu đã áp dụng thành công 5S, mang lại hiệu quả tích cực. Bệnh viện tiếp tục nhân rộng mô hình này ra các khoa, phòng khác. Kết quả chung là:

• Hạn chế sai sót, sự cố trong quá trình chăm sóc, điều trị.
• Tăng sự tin tưởng của người bệnh.

Hai ví dụ trên cho thấy việc áp dụng 5S trong lĩnh vực y tế mang lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, nâng cao sự hài lòng của người bệnh và tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp.

Lời kết

Như vậy, triển khai 5S trong y tế không chỉ là một giải pháp mang tính tình thế, mà còn là một chiến lược dài hạn giúp các cơ sở y tế nâng cao chất lượng dịch vụ, tối ưu hóa hiệu quả hoạt động và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Bằng việc áp dụng 5S một cách nghiêm túc và liên tục cải tiến, các cơ sở y tế có thể tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả và an toàn, góp phần nâng cao sự hài lòng của bệnh nhân và uy tín của cơ sở.